Kunt u ook geen genoeg krijgen van de content op deze website? Dan heb ik goed nieuws. Binnenkort kunt u in de betere boekhandel grote stapels zien liggen van een boek over vrijheid en het delen van de aarde. Het behandelt het vraagstuk hoe we een wereld met goede kansen voor iedereen kunnen combineren met een niet-bemoeizuchtige overheid.
Twee stellingen:
1) Mensen worden gelijkwaardig geboren en zouden daarom allemaal de gelegenheid moeten hebben om wat moois van hun leven te maken.
2) Een bemoeizuchtige overheid leidt tot inefficientie en maakt de wereld minder leuk.
Veel mensen zullen het met beide stellingen eens zijn. Mensen kiezen partij afhankelijk van wat ze belangrijker vinden. Mensen die stelling 1 het zwaarst vinden wegen, wensen een overheid die strijdt tegen armoede en accepteren daarom een wat meer bemoeizuchtige overheid. Mensen die stelling 2 zwaarder vinden wegen, wensen een overheid die ons met rust laat, en accepteren dat armoede blijft bestaat. Eventueel wijzen ze er nog op dat een vrije samenleving leidt tot meer welvaart, waarvan ook de arme mensen profiteren.
Mijn vraag is echter: is streven naar gelijke kansen, of het uitroeien van armoede mogelijk zonder een bemoeizuchtige overheid te accepteren?
Een logische uitkomst van de vrije markt lijkt het steeds zeldzamer worden van “Het kleine, gezellige en iets minder efficiënte bedrijf”. Is er een manier om deze bedrijven te laten voortbestaan zonder hiervoor vrijheid in te beperken? Ik ben dol op kleine bedrijfjes, maar niet zo dol op subsidies en regels. Hoe kunnen een vrije wereld en het voortbestaan van dit soort bedrijven gecombineerd worden?
Een sluipende maar gevaarlijke vorm van onvrijheid is het verplichten stellen van certificering. Zoals in veel situaties waarin vrijheid wordt ingeperkt, zit ook hier een aardig klinkend verhaal bij. Er moet iets gebeuren op gebied van veiligheid of kwaliteit, vaak omdat er wel eens een naar ongeluk gebeurt. Zelfs ontevreden consumenten kunnen echter worden gebruikte als argument om te pleiten voor een verplicht certificaat. De wens om nare ongelukken te voorkomen, is natuurlijk niet vreemd. Waarom dan zulke grote bezwaren tegen verplichte certificeringen?
Mensen die buiten iets te dicht bij elkaar zitten, krijgen een bekeuring van een of andere BOA. Tijd om te mopperen over de Corona-maatregelen? Volgens mij zou het beter te zijn om de discussie iets breder te trekken: is dit niet een goed moment om af te rekenen met alle overmatige overheidsbemoeienis?
In Coronatijd wordt het idee van het basisinkomen weer vaker genoemd. Onder andere in Spanje lijken de plannen nogal serieus. Een systeem dat zo eenvoudig is dat allerlei formulieren en instanties kunnen worden opgeheven, dat klinkt aanlokkelijk voor mensen die streven naar maximale vrijheid. En wanneer, zoals nu, vaste lasten leiden tot grote problemen, moet er misschien ook echt iets gebeuren. Het idee dat iedereen recht heeft op “gratis geld” is echter problematisch, omdat dit betekent dat we mensen moeten dwingen om te werken om het hiervoor benodigde geld op te kunnen halen. Het klinkt te mooi om waar te zijn, maar er is een ander basisinkomen mogelijk, een basisinkomen zonder afpakken.
Corona zorgt ervoor dat een aanzienlijk deel van de wereld een poosje stil staat. Voor veel mensen is de coronacrisis een nachtmerrie, niet alleen vanwege de mogelijkheid om ziek te worden, maar vooral vanwege plotseling wegvallende inkomsten. Moet dat nou zo erg zijn? Waarom kunnen we niet gewoon allemaal even lekker relaxed doen en na een paar maanden de draad weer oppakken? Waarschijnlijk hoef ik deze vraag niet voor u te beantwoorden. Iedereen weet het: stilstand is meestal geen stilstand, maar keiharde achteruitgang. En dat komt door de vaste lasten.
Het is erg handig dat het een normale spelregel is dat we elkaar op straat niet schoppen en slaan. Ook wordt het niet als normaal gezien om dingen van elkaar af te pakken. De meeste kinderen leren op jonge leeftijd dat dit zo hoort. Natuurlijk bestaan er uitzonderingen. Er zijn goede redenen te verzinnen om in een bepaalde situatie iemand wel te slaan of iets af te pakken. Het is echter erg belangrijk om een duidelijk onderscheid te hebben tussen de normale spelregels en de bijzondere gevallen waarin we van deze normale spelregels afwijken. Als dit niet het geval is, wordt de wereld onnodig complex.
Op allerlei manieren is het tekort aan woningen in ons land merkbaar: niet alleen stijgende huizenprijzen en een steeds groter gedeelte van het inkomen dat besteed wordt aan huur, maar ook een toenemend aantal daklozen. Er bestaan verschillende manieren om dit probleem te bestrijden, zoals het bijbouwen van woningen. Ook regelgeving om speculatie met huizen lastiger te maken en het aanpassen van hypotheekregels, belastingen en toeslagen liggen voor de hand. Ik zal niet beweren dat deze acties geen enkel effect zullen hebben, maar ik ben ervan overtuigd dat ze het probleem niet bij de wortel aanpakken. Daarom is het op deze manier dweilen met de kraan open…
Juridisch enigszins weerloos zijn, is de perfecte manier om na te gaan in welke mate je omgeving beschaafd te noemen is.…
Waarom zijn de mensen niet massaal druk in de weer om de wereld beter te maken? Al zou maar de…
Tiny houses hebben een hip en milieuvriendelijk imago. Politici zijn dan ook soms geneigd om het bewonen van tiny houses…
Het heeft bij mij heel wat jaartjes geduurd voordat het kwartje viel, dus ik heb er begrip voor als u…
Peter Singer is een held, omdat hij zich serieus inzet voor een betere wereld. Hij is utilitaristisch filosoof en streeft…
Waarom Nozick en Rand een punt hebben, maar er nog niet helemaal zijn. En waarom links niet per definitie een…
Het is niet gewenst dat mensen arm zijn/erg hard moeten werken voor een minimaal bestaan. In principe heeft elk mens…