Zaterdag is er een protestmars om aandacht te vragen voor de klimaatverandering. Waar zouden de deelnemers precies om moeten vragen? Luchtvaart verbieden? Meer subsidie op windmolens? Ik ben natuurlijk niet geheel objectief, maar mijn advies is: vraag om geo-libertarisme!
Liever luisteren? Klik dan hier: https://open.spotify.com/episode/2wvmphboHZI1dCtXNPTMuG?si=FHLXtTcsRYeQC_5MgslmZw
Misschien kennen jullie geo-libertarisme vooral als de uitwerking van het begrip leven en laten leven. Het gaat om bevrijding van een overheid die af en toe denkt dat we haar slaven zijn. En het gaat om het kunnen beschikken over ons deel van de aarde, door te erkennen dat de aarde een geschenk aan de hele mensheid is. Wie niet over zijn deel van de aarde kan beschikken, kan niet in vrijheid leven. Dat zien we op dit moment heel duidelijk terug in de woningmarkt: wie niet over een plekje kan beschikken om een huisje neer te zetten, is gedwongen om zijn leven lang een torenhoge huur te betalen aan een handige vastsgoedbelegger. Misschien hadden jullie er nog niet aan gedacht dat geo-libertarisme ook een noodzakelijke basis vormt als we de aarde willen redden. Daarom ga ik jullie uitleggen waarom het huidige stelsel veel mensen min of meer dwingt om de aarde te vernietigen. En we gaan bekijken hoe het anders en beter kan.
De zeespiegel gaat stijgen, en als we niet oppassen is straks de hele aarde onbewoonbaar. Waarom doen we daar niet even gewoon wat aan? Kunnen we werkelijk geen mooi leven leiden zonder grote hoeveelheden fossiele brandstoffen te verstoken?
Lang niet iedereen wordt enthousiast van klimaat-maatregelen. Volgens mij zijn dit de belangrijkste overwegingen om tegen te stribbelen:
Ontkenning. De overheid overdrijft graag een beetje om ervoor te zorgen dat de bevolking bemoeizucht accepteert. Daarom is het belangrijk om altijd op je hoede te zijn als politici iets als een dringend probleem bestempelen. Is er wel echt iets aan de hand of worden we in de maling genomen? Is het niet gewoon een truc om veel geld te kunnen verdienen en wat vrijheid af te kunnen pakken? Natuurlijk hoop ik dat we in de maling genomen worden en dat er niks aan de hand is met het klimaat. De overheid is gek genoeg om ons zoiets te flikken. Zelf durf ik daar echter niet van uit te gaan.
Onvrede met de gevolgen van de maatregelen. Wat kunnen die gevolgen zijn? Ik noem een paar kenmerken van klimaatbeleid zonder geo-libertarisme.
- Mensen en bedrijven die goed de weg weten bij de overheid krijgen veel meer voor elkaar dan mensen die daar wat minder goed de weg weten. Sommige mega-uitstoters betalen bijna geen energiebelasting, mensen die weinig uitstoten, betalen relatief veel meer. Handige mensen kunnen zich verrijken door te profiteren van subsidies. Minder handige mensen raken alles kwijt. Boeren worden straks onteigend omdat er nog ietsje teveel nitraat vrijkomt. De luchtvaartsector miljarden cadeau van de staat, terwijl het verhaal toch is dat het uitstoten van enorme hoeveelheden CO2 de aarde straks onbewoonbaar maakt. Het lijkt erop dat vrienden zijn met de overheid veel belangrijker is dan de vraag in welke mate je de aarde om zeep helpt.
- De maatregelen gaan ons allemaal geld kosten. Voor rijke mensen is dat een minder groot probleem dan voor mensen die net hun hoofd boven water kunnen houden. Er bestaan mensen die het niet kunnen hebben als ze nog een beetje harder moeten werken. Wie rijk is, koopt straks een ijsje minder op vakantie. Wie nu al hard moet werken om zijn hoofd boven water te houden, kan straks niet meer op vakantie.
- De gekozen weg is altijd bemoeizucht. Mensen kunnen niet op hun eigen manier klimaatneutraal worden, maar worden door de overheid gedwongen om ook aan allerlei onzin-dingen mee te doen. Gisteren las ik dat je binnenkort een boete kunt krijgen als je je huis verkoopt zonder energielabel. Laat mensen zelf uitzoeken op welke manier ze hun huis warm houden zonder het broeikaseffect te versterken. Of laat ze ervoor kiezen om hun huis wat minder warm te houden. Bemoeizuchtige regels zijn vooral prettig voor mensen die energielabels verkopen.
Hoe moet dat nou als we er wel van uit gaan dat er een probleem bestaat, maar niet blij worden van de mogelijke oplossingen? Het antwoord is: geolibertarisme.
Libertariers zijn tegenstanders van initiatie van geweld. Ze vinden dat je niet iemand mag beroven of slaan. Instemming is goed, dwang is fout. Niet alleen schoppen en slaan, maar ook het veranderen van het klimaat kan als een vorm van agressie gezien worden. Als we ervan uit gaan dat het broeikaseffect bestaat en een serieus probleem vormt, kunnen we het uitstoten van teveel broeikasgassen als een vorm van initiatie van geweld zien. Je mag dan van een ander eisen dat hij niet teveel broeikasgassen uitstoot. Dat is een normaal onderdeel van leven en laten leven. Libertariers begrijpen dat leven en laten leven heel normaal is en dat een overheid die in allerlei willekeurige situaties zomaar dwang gebruikt afschuwelijk slecht is.
Dat klinkt misschien al een stuk beter dan de huidige weg. We stoppen met ingewikkeld beleid, klimaattafels en lobby-clubjes die bepalen wie er wanneer minder uit moet gaan stoten. En die bepalen dat Pietje het privilege heeft om nog 10 jaar heel veel fossiele brandstoffen op te stoken, Klaasje een enorm bedrag aan subsidie krijgt en Jantje zijn bedrijf moet beeindigen. We stoppen gewoon allemaal met het vernietigen van de aarde omdat het niet normaal is om je medemens of je kleinkinderen in gevaar te brengen.
Sommige mensen komen echter in de problemen als het niet meer toegestaan is om de aarde te vernietigen. Als ik niet meer zoveel benzine mag verbranden, wordt het lastig voor me om nog elke dag naar mijn werk te gaan. Ik zou dus wat minder vaak naar mijn werk kunnen gaan. Ik kan er ook voor kiezen om dichterbij te gaan werken, maar dan ga ik waarschijnlijk veel minder verdienen. Of met het OV, maar dan breng ik idioot veel tijd door in de trein. Ik heb zelf het geluk dat ik het geen heel groot probleem zou zijn om wat minder te gaan verdienen, maar niet iedereen leeft in die luxe. Op dit moment is rustiger aan doen voor veel mensen geen optie. We zitten in een tredmolen. Dat komt door de hoogte van onze vaste lasten. Wie niet braaf elke dag in de auto stapt om zoveel mogelijk geld te verdienen, kan zijn huis niet meer betalen.
En nu wordt het belang van geolibertarisme duidelijk. Zolang we veel betalen voor onze plek op aarde, worden we min of meer gedwongen om hard te werken. Stilstand is keiharde achteruitgang doordat we elke maand een fors bedrag betalen aan de bezitters van de aarde. Iemand die ergens woont moet hard werken om zijn huur of hypotheek te betalen. Een boer moet optimaal produceren omdat zijn bedrijf failliet gaat als hij niet allerlei trucs uithaalt om zijn planten een topprestatie te laten leveren. Wat rustiger aan doen is daarom geen optie.
Het gaat dus om die tredmolen: we zijn verplicht om veel geld te verdienen en daardoor zijn we ook min of meer verplicht om het milieu te vervuilen. Wie geboren wordt, zou vanzelf recht moeten hebben op zijn plek op aarde. Een konijntje hoeft toch ook geen geld te betalen voordat hij een hapje gras eet? De aarde is niet door iemand gemaakt, maar een geschenk aan de mensheid. Een ander zijn deel van dit geschenk niet gunnen is een vorm van agressie. Op dit moment vinden we het heel normaal om elke maand een fors bedrag te betalen om te beschikken over onze plek op aarde, en dus in feite over een negatief basis-inkomen te beschikken. Om dat negatieve basis-inkomen te kunnen betalen, moeten veel mensen gekke dingen doen.
In een geo-libertarische samenleving zijn we van deze tredmolen verlost. Het startpunt is dat we beschikken over ons eerlijke deel van de aarde. Als we werken kunnen we daarmee eten kopen, een huisje bouwen of op vakantie. Een stelsel waarin we leven als slaven van de beleggers die de aarde bezitten is pervers.
Ik vind het belangrijk om te benadrukken dat geo-libertariers geen zweverige gekken zijn die prive-bezit af willen schaffen en alles willen gaan delen. We hebben onze eigen tuin, onze eigen werkplaats of onze eigen akker nodig om een plezierig en welvarend leven te kunnen leiden. Het zou echter voor iedereen mogelijk moeten zijn om over deze zaken te beschikken. Op dit moment hebben de eigenaren van de aarde een ongezonde machtspositie. We accepteren dit omdat we het normaal zijn gaan vinden om te denken dat de aarde geen geschenk is aan de mensheid maar vooral een mooie kans voor beleggers. Wat is dan wel de oplossing? De meest bekende optie is een relatief eenvoudige aanpassing van ons belastingstelsel. Een grondwaardebelasting waarvan de opbrengst hoofdelijk verdeeld wordt kan iedereen in staat stellen om over zijn plek op aarde te beschikken, zonder normale mensen met hogere lasten op te zadelen. Wie een gemiddelde hoeveelheid grond bezit, ontvangt evenveel als hij betaalt en merkt dus niets van deze maatregel. Wie veel grond bezit, betaalt in dit stelsel in feite een vergoeding aan mensen die niet zomaar over hun plek op aarde kunnen beschikken. Bij de juiste hoogte van de grondbelasting zorgt dit ervoor dat iedereen kan profiteren van wat de natuur ons schenkt.
Best wel saai dus, de manier waarop we de aarde kunnen delen. Maar het moet wel gebeuren. Alleen op deze manier kunnen we de tredmolen te stoppen. Eeuwenlange vooruitgang heeft onze arbeidsproductiviteit enorm hoog gemaakt. Daarom zouden we per week helemaal niet zo veel hoeven te werken om ons hoofd boven water te houden.
Zaterdag is de klimaatmars. Natuurlijk moeten we de aarde redden. Maar waar gaan jullie precies om vragen? Om meer subsidies waar handige mensen rijk van worden? Om nog meer onzinnige regels zoals een verplicht Energielabel? Geloven jullie in klimaatsocialisme met een nog ingewikkelder stelsel aan toeslagen dat ons allemaal nog afhankelijker maakt van de overheid? Of zullen we het probleem bij de wortel aanpakken? Als we verlost zijn van de zware last van het betalen voor onze plek op aarde, hoeven we geen gekke dingen meer te doen. We kunnen een mooi leven leiden, zonder de aarde te vernietigen. Het is mogelijk, als we het begrip vrijheid maar je juiste invulling geven.